Drzewka zaliczane do iglaków, kojarzą nam się niewątpliwie ze świętami – tego typu rośliny dodatkowo pięknie ozdabiają każdy ogródek, mogąc tworzyć naturalny żywopłot. Obok tui szmaragdowych, cyprysy w ogrodzie to jedne z najpopularniejszych iglaków, które przybierają piękny kształt, nadając się jako drzewko bożonarodzeniowe. Ten gatunek jednak wymaga wyjątkowej pielęgnacji, a nieodpowiednio umiejscowiony może uschnąć. Jedną z najbardziej wymagających roślin, spotykanych w klimacie śródziemnomorskim, są właśnie cyprysy. Odmiany i ich zmienna odporność na mróz, umożliwia jednak ich hodowlę w polskich warunkach. Co warto wiedzieć o cyprysach i jakie wymogi trzeba spełnić, by rosły zdrowo i szybko?
Podstawowe informacje o pielęgnacji cyprysów w ogrodzie
Cyprysy to drzewka z rodziny iglaków, które charakterystyczne są dla krajobrazu śródziemnomorskiego, jednak przy odpowiedniej pielęgnacji i posadzeniu w ziemi o odpowiednich parametrach, mogą efektywnie rosnąć i ozdabiać również polskie ogrody. Cyprysy charakteryzują się zimozielonym, łuskowatym ulistnieniem, i stosunkowo małą odpornością na mróz, co czyni je dość trudnymi w uprawie w polskim klimacie.
Cyprysy to rosłe i duże drzewa, a ich popularniejszą odmianą są cyprysiki, które przybierają niewielkie kształty i należą już do kategorii krzewów, i to właśnie one są najczęściej spotykane w Polsce, przez wzgląd na możliwość ich adaptacji w polskim klimacie.
Cyprysy w ogrodzie lubią znajdować się w miejscu mocno nasłonecznionym, jednocześnie ziemia powinna być mocno wilgotna i próchnicza, a korzenie zabezpieczone przed zalaniem. Jeżeli zastanawiamy się nad efektownym i jednocześnie naturalnym żywopłotem na naszej działce, to najlepszym rozwiązaniem będą właśnie cyprysy.
Cyprysy – odmiany, które warto wybrać
Odmiany cyprysów, jakie obecnie są najpopularniejsze to:
- Cyprysik Lawsona – ta odmiana iglaka przybiera najczęściej stożkowaty kształt, a cyprys na pniu ma bardzo gęsto rozłożone gałęzie. Nawet nieprzycinane krzewy przybierają równą formę, dzięki czemu roślina ta nie wymaga większych poprawek wizualnych. Cyprysik Lawsona najczęściej jest dość wysoki, i osiąga ok 25-30 m wysokości. Jego pędy pokryte są łuszczącą się korą, delikatnym woskowym nalotem i igiełkowatymi łuskami, o barwie szaroniebieskiej lub zielonej. Ta odmiana ma charakterystyczny, przyjemny cytrynowo żywiczny zapach.
- Cyprysik groszkowy – iglak w tej wersji jest o wiele mniejszy od poprzednika. Największą wysokość jaką może osiągnąć to niespełna 10 metrów i z zasady rośnie bardzo powoli. Ciekawostką jest fakt, że nazwa cyprysik groszkowy wzięła się od szyszek tej rośliny, które mają wielkość ziaren grochu. Jest to zimozielone drzewo o stożkowej i luźnie rozłożonej koronie, ze spłaszczonym, ułożonym pod podobnym kątem rozgałęzieniem. Wykazuje dużą odporność na zanieczyszczenia powietrza, jednak wpływa ono na jego wygląd oraz tempo wzrostu, dlatego decydując się na zasadzenie tej odmiany warto umiejscowić ją dalej od np. często uczęszczanej drogi.
- Cyprysik nutkajski – strzelisty cyprys na pniu o zwisających w dół gałęziach (może przypominać tą formą wierzbę płaczącą). Jego gałęzie rosną pod kątem prostym względem pnia. Ta odmiana może wzrastać nawet do 25 m, dobrze czuje się na glebach gliniastych, piaszczystych i madach o odpowiednim poziomie wilgotności. Cyprysik nutkajski jest mrozoodporny i światłolubny. Często jest drzewem, które można spotkać w parkach jako roślina ozdobna.
- Cyprysik japoński – ten gatunek jest dość uniwersalny, dobrze czuje się w miejscach mocno nasłonecznionych, jak i w półcieniu. Wymaga żyznej, wilgotnej gleby, przez co w okresach suszy konieczne jest jego sowite podlewanie, jak również musi być to miejsce osłonięte od wiatru, ponieważ zimne podmuchy powodują obumieranie nowo wyrośniętych pędów. Cyprysik japoński to niski, wolno rosnący krzew o nieregularnej, stożkowej formie. Osiąga ok. 0,5 m wysokości po 10 latach od zasadzenia. Gałązki ma ułożone dość gęsto, skierowane są w różne strony, igły krótkie, błyszczące, poskręcane, intensywnie zielonego koloru.
- Cyprysik nana – ta odmiana charakteryzuje się kulistą, ale nieregularną formą i wolnym tempem wzrostu. Rocznie może urosnąć jedynie od 3 do 5 cm. Tworzy krótkie, mocno rozgałęzione pędy oraz płaskie, wachlarzykowate skręcone gałązki, pokryte grubymi, zielonymi łuskami. Cyprysik nana zdecydowanie preferuje stanowiska osłonięte od wiatru oraz żyzne gleby. Może być sadzony zarówno w miejscach nasłonecznionych, jak i w półcieniu.
Większość tych odmian jest mrozoodporna, jednak zanim zakupimy sadzonki cyprysów, warto upewnić się nie tylko co do warunków, jakich potrzebuje do wzrostu konkretna odmiana, ale również jej przystosowania do polskiego klimatu – jeżeli nie weźmiemy tego pod uwagę, sadzonki cyprysów mogą obumrzeć.
Uprawa cyprysów w ogrodzie – najważniejsze kwestie
Cyprys w ogrodzie to prawdziwy skarb – jest wielką rzadkością w polskich ogrodach głównie przez wymagające warunki, jakie trzeba mu zapewnić, by efektywnie rósł. Miejsce pod te rośliny powinno być odpowiedniej wielkości, dobrane pod względem zakupionej odmiany, ponieważ cyprysy które rosną powyżej 20 metrów wysokości, potrzebują dużo miejsca, co z czasem może stać się kłopotliwe w utrzymaniu. W przypadku gatunków miniaturowych, np. cyprysik japoński, nie ma konieczności gospodarowania aż tak dużej przestrzeni, lecz jeśli chodzi o pozostałe odmiany, warto dobrze przemyśleć nad odpowiednim dla nich miejscem.
Kolejną kwestią pozostaje jakość gleby, w której planujemy zasadzić cyprysy – powinna być ciepła, przepuszczalna, próchnicza i umiarkowanie wilgotna, w której korzeniom nie będzie groziło zalanie. Dodatkowo powinno się nawozić glebę, w której planowo będziemy sadzić cyprysa w ogrodzie, by wzbogacić ją w niezbędne składniki odżywcze, które czerpać będzie roślina.
Według wzorca powinno się to odbyć pierwszy raz w okresie wiosennym, a następnie powtórzone latem, oczywiście przed zasadzeniem rośliny. Każdy internetowy sklep ogrodniczy posiada takie nawozy, zarówno w wersji naturalnej jak i sztucznie zmodyfikowane, wszystko zależy od naszych osobistych preferencji. Jeżeli jesteśmy już dumnymi posiadaczami kilkuletniego cyprysa, to prócz sowitego podlewania w porze suszy warto otrząsnąć drzewo ze starych igieł, co wpłynie głównie na jego wygląd i szybszą regenerację po okresie jesieni i zimy.
Cyprys na pniu może mieć wiele młodych pędów, a strząśnięcie starych igieł pozwoli na szybszy ich wzrost. Dodatkowo jeżeli kupujemy daną odmianę cyprysów, warto dowiedzieć się jaki jest ich naturalny kształt, dzięki czemu łatwiej będzie utrzymać nam ich formę poprzez regularne przycinanie gałązek. Takie działanie pozwala również tej roślinie rosnąć o wiele szybciej niż normalnie, pozostając w dobrej kondycji długie lata.
Sadzonki cyprysów w donicach
Hodowla cyprysów w ziemi to nie jedyny sposób w jaki można je posiadać – wiele osób decyduje się również na uprawę w doniczkach, co jest stosunkowo bezpieczniejsze dla odmian mniej odpornych na mróz. Zimową porą najlepiej przenieść doniczki z sadzonkami cyprysów do miejsca, w którym panuje około +10 stopni Celsjusza.
Można również odpowiednio zabezpieczyć cyprysy, np. wełną drzewną i wystawić na balkon. Jednak warto pamiętać o zasłonięciu ich od podmuchów wiatru. Ziemia w doniczce, podobnie jak mówią założenia o prawidłowej glebie na zewnątrz, powinna być mieszanką ziemi kompostowej z torfem – to stwarza idealne warunki do wzrostu dla cyprysów. Wraz ze wzrostem rośliny trzeba ją przesadzać, ponieważ ciasna doniczka może spowodować finalne obumarcie cyprysów. W tym przypadku konieczne jest regularne podlewanie oraz zraszanie liści ciepłą wodą – akcesoria do takich działań pielęgnacyjnych oferuje każdy internetowy sklep ogrodniczy, zatem ze zdobyciem ich nie będzie problemu.
Cyprysy to piękne, ale wymagające rośliny – jeśli zależy nam na ozdobieniu naszej działki, zdecydowanie warto podjąć wyzwanie!
Źródło:
- Wielka księga ogrodnika i działkowca, Wolfgang Kawollek, wyd. Publicat, 2017 r.